Chromolitografia, wynaleziona w XIX wieku, zrewolucjonizowała druk barwny, umożliwiając tworzenie wielobarwnych odbitek dzięki zastosowaniu wielu płyt litograficznych. Choć obecnie jest rzadko używana, jej wpływ na rozwój technik drukarskich jest nieoceniony.

Chromolitografia, znana także jako barwna litografia, to technika druku, w której każdy kolor na wielobarwnej odbitce uzyskiwany był z innej płyty litograficznej. Oprócz techniki, termin ten odnosi się również do samych odbitek wykonanych tą metodą.

Chromolitografia wywodzi się z litografii wynalezionej przez Aloisa Senefeldera. Jego innowacje umożliwiły rozwój późniejszych technik drukarskich, w tym chromolitografii. 1837 roku alzacki drukarz Godefroy Engelmann opatentował technikę chromolitografii. W swoim „Albumie chromolitograficznym” Engelmann pokazał, że jego technika potrafi oddać różnorodność barw i subtelne tony, co umożliwiało reprodukcję widoków, kwiatów, owoców, a nawet postaci ludzkiej.

Albumy krajoznawcze w Europie kontynentalnej odgrywały ważną rolę w kształtowaniu lokalnych i narodowych tożsamości, lecz rzadko stosowano w nich chromolitografię. Techniki takie jak litografia, ksylografia i pierwsze techniki fotograficzne były bardziej powszechne. Przykładem jest „Malerisch–historisches Album des Königreichs Böhmen”, gdzie droższe wersje zawierały ilustracje kolorowane przez akwarelistów.

Jednym z najbardziej znanych przykładów chromolitografii jest pięciotomowy atlas „Drewnosti Rossijskowo gosudarstwa”, zawierający setki ilustracji skarbów rosyjskich cerkwi i skarbców carskich, przygotowany przez Fiodora Sołncewa i wydrukowany w Paryżu. W Polsce pierwsze chromolitografie pojawiły się w zbiorze „Album Wileńskie” doktora Jana Kazimierza Wilczyńskiego.

Około połowy XIX wieku chromolitografia była najsilniej rozwijana w paryskich, londyńskich i niemieckich zakładach drukarskich. Punktem zwrotnym była Wielka Wystawa Światowa w Londynie (1851), gdzie artyści zaprezentowali udoskonalenia w tej technice. Chromolitografia stała się wizytówką wystaw przemysłowych i była szeroko stosowana w muzeach oraz szkołach przemysłowych.

W drugiej połowie XIX wieku pojawiły się publikacje łączące chromolitografię z technikami fotograficznymi. Przykładem jest „Histoire des arts industriels au Moyen Âge et a l’époque de la Renaissance” Julesa Labarte’a, gdzie zastosowano fotolitografię i ręcznie kolorowane fotografie.

Pod koniec XIX wieku chromolitografia została wyparta przez bardziej efektywne techniki offsetowe. Nowe technologie, takie jak maszyny rotacyjne i mechanizacja produkcji papieru, pozwoliły na masową produkcję barwnych ilustracji w książkach, czasopismach, reklamach i plakatach.